Με την έννοια “διάθεση” αναφερόμαστε στον τρόπο που ο άνθρωπος βιώνει ψυχικά τις καταστάσεις και πώς αυτό το βίωμα επηρεάζει την συμπεριφορά. Ο τρόπος που εκφράζεται η διάθεση είναι το “συναίσθημα” («είμαι χαρούμενος», «είμαι λυπημένος»).
Πώς μπορώ να ξεχωρίσω πότε η διάθεση και η έκφρασή της τείνει να ξεπερνάει τα «φυσιολογικά» όρια;
Τα συναισθήματα μπορεί να φτάσουν να είναι παθολογικά όταν:
- έχουν ένταση και μεγάλη διάρκεια
- συνοδεύονται από σωματικά συμπτώματα (αϋπνία, ανορεξία, μείωση της ενεργητικότητας)
- προκαλούν έκπτωση της κοινωνικής και επαγγελματικής λειτουργικότητας
- υπάρχουν ψευδαισθήσεις και παραληρητικές ιδέες (διαταραχή της αντίληψης της πραγματικότητας)
- υπάρχουν αυτοκτονικές τάσεις
Δύο είναι οι βασικές κατηγορίες των Διαταραχών της Διάθεσης : οι καταθλιπτικές διαταραχές και οι διπολικές διαταραχές.
Παράγοντες που φαίνεται να συμβάλλουν είναι:
- γενετικοί παράγοντες (κληρονομικότητα)
- ψυχοκοινωνικοί παράγοντες : (στρεσογόνα γεγονότα ζωής). Σχετικά με τους ψυχολογικούς παράγοντες, δεν έχει αποδειχθεί ότι υπάρχει κάποιος μηχανισμός που προδιαθέτει ή οδηγεί στην κατάθλιψη ή στην μανία.
- νευροβιολογικοί παράγοντες (πως μεταβιβάζονται κάποιες χημικές ουσίες σε περιοχές του εγκεφάλου / ορμονικές – ενδοκρινολογικές δυσλειτουργίες)
ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ
Προσοχή! Η καταθλιπτική διάθεση δεν είναι πάντα εμφανής
Ποια είναι τα συμπτώματα;
- Πεσμένη (καταθλιπτική) διάθεση («νιώθω απογοήτευση, θλίψη», κλάμα)
- Απώλεια ευχαρίστησης και ενδιαφέροντος από δραστηριότητες που πριν ήταν ευχάριστες
- Άγχος (ευερεθιστότητα, αίσθημα επικείμενου κινδύνου)
- Αϋπνία, υπερυπνία, ανορεξία που οδηγεί σε απώλεια βάρους, κόπωση , εξάντληση
- Ελάττωση ή /και απουσία αυτοφροντίδας, σκέψεις ή /και απόπειρες αυτοκαταστροφής
- Χαμηλή αυτοεκτίμηση, δυσκολία συγκέντρωσης, σωματικές ενοχλήσεις
Υπάρχει θεραπεία;
Οι θεραπευτικές τεχνικές που εφαρμόζονται σήμερα έχουν ικανοποιητικά αποτελέσματα. Αυτές αφορούν τόσο στην λήψη της φαρμακευτικής αγωγής όσο και στην ψυχοθεραπεία που είναι ενδεδειγμένη για το πάσχον υποκείμενο.